ubuntu_icon

En popüler ve kullanıcı dostu Linux dağıtımı olan Ubuntu'yu bilgisayara kurmak için yapılması gerekenler şu şekildedir:

Öncelikle Ubuntu'nun kurulacağı alan ayrılmalıdır. Bunu yapmak için Ubuntu kurulumu esnasındaki Disk bölümleyici uygulama kullanılabildiği gibi benim tavsiyem Windows üzerinden Partition Magic tarzı bir programla bölüm oluşturmanızdır. Bölüm oluştururken yapılacaklardan bahsedeyim biraz da. İlk başta Partition Magic programını veya benzeri bir disk bölümleyici uygulamayı bilgisayara kuruyoruz(Tabi ki bunlar henüz Windows ortamı için). Partition Magic açıldığında bilgisayarda bulunan hard disk(ler)i bölümlerini ve boş alanlarını ayrıntılı şekilde gösterir. Linux için 5-6 GB yer ayırmak yeterlidir. İsteğe bağlı olarak 10 GB da ayrılabilir. Yer ayrılmak istenen hard disk seçilip Partition Magic yardımıyla bu hard disk bölümünün 5 GB lık bölümü ayrılarak yeni biçimlenmemiş bir parça oluşturulur.(Örneğin hard diskim 160 GB ve C sürücüm 60 GB ve D sürücüm 100 GB. D sürücümde 80 GB boş yerim var. Bunun 5 GB kısmını Ubuntu'ya ayırmak istiyorum. Partition Magic yardımıyla D sürücüsünde yeni bir bölüm oluşturulursa Partition Magic eski verileri silmeden 5 GB lık biçimlenmemiş bir bölüm oluşturacaktır.)

Ubuntu kurulması için bölüm oluşturduktan sonra sıra takas alanı denen alanı oluşturmaya geldi. Bu alan yanlış bilmiyorsam eğer bilgisayarın bellek miktarı yetersiz kalırsa hard diskin bir bölümünü ram gibi kullanıp performans sağlamak içindir. Esasında yeni bilgisayarlarda Ubuntu üzerinde çalışırken sistem gözlemcisinden bakınca bu takas alanın hiç kullanıldığını görmedim. Biz yine de ayıralım. Yine 5 GB ayırır gibi 1 GB lık bir alan daha ayırıyoruz istediğimiz hard disk bölümünden. 1 GB takas alanı boyutu sabit bir değer değildir. Genelde 1 GB ayrılır. Kişinin hard disk boyutuna göre farklılık gösterebilir. 512 MB da ayrılabilir. Bu işlemin sonunda 1 GB lık biçimlenmemiş bir alan oluşacaktır. Windows'ta yapılacaklar tamamdır. Artık kuruluma başlanabilir.

  1. Ubuntu CD'si  CD/DVD sürücüsüne takılıp bilgisayar yeniden başlatılır.(Tabi eğer ayarlı değilse BIOS ayarlarından bilgisayarın önce CD ile başlatılması sağlanır. Normal başlatılma sırası Floppy - CD - Flash disk - HDD şeklindedir. Ancak bazı bilgisayarlarda farklılık olabilir.)
  2. Ubuntu CD'sinden başlatılınca kısa bir beklemenin ardından ekrana dil seçim ekranı gelir. Buradan isteğe bağlı olarak seçim yapılır. Ben Türkçe seçilerek yapılan kurulumu anlatacağım
  3. Yine kısa bir beklemenin ardından ekrana gelen yazılar şu şekildedir:
  • Bilgisayarınızda herhangi bir değişiklik yapmadan Ubuntu'yu deneyin
  • Ubuntu kur
  • Diski arıza için kontrol et
  • Bellek testi
  • Birinci sabit diskten aç

Burada istenirse Ubuntu canlı CD özelliği kullanarak denenebilir. Yani kurulmadan direk CD'den çalışan işletim sistemi olarak. Bunun yararı çökmüş Windows'a format atmadan önce C sürücüsündeki verilere ulaşıp onları yedeklemek…vb dir. Tabi Ubuntu'yu Live olarak çalıştırmak daha fazla bellek tüketimine sebep olur

Bizim seçeceğimiz "Ubuntu kur" seçeneğidir. Buna basınca kısa bir önyükleme görünür. Ardından işletim sistemi dili seçim ekranı gelir.

  1. İşletim sistemi dili olarak önerilmiş olan Turkey seçilidir zaten. Forward butonuna basılarak ilerlenir
  2. Dünya haritası çıkar ekrana. Buradan da dünya üzerinde bulunduğumuz yere uygun olan bir merkez seçilir. Bu saat ayarı için gereklidir. İstanbul seçilidir zaten. Forward butonuna basılarak ilerlenir.
  3. Klavye seçim ekranı karşımıza gelir. Buradan Turkey seçeneğinde 7-8 klavye türü çıkar. Ben Türkçe Q klavye kullanıyorum. Siz kendinize göre seçersiniz. Zaten en yukarıda önerilen seçenekte Türkçe seçilidir. Hiçbir şeye dokunulmadan Forward denilirse klavye ayarlanır.
  4. İşte bu nokta kurulumun en önemli ve göz korkutan aslında hiç de öyle olmayan kısmıdır ki ne dedim ben de bilmiyorum:) Burada karşımıza Ubuntu'nun kurulacağı alan seçimi çıkar. Bu alanı kolayca geçebilmemizin anahtarı Windows'tan ayarladığımız alanlardır.

Burada kesinlikle yapılmaması gereken "Bütün diske kur" seçeneğini seçmektir. En alttaki seçenek olan "Bölümleri elle belirt(gelişmiş)" seçeneğinin seçilmesi en sağlam yöntemdir.

  1. "Bölümleri elle belirt(gelişmiş)" seçilip "Forward"  butonuna basıldığında hard disk bölümlerimiz boyutları, adları ve boş alanları ile birlikte ekrana gelir. Kendi C, D, E sürücülerimizin yanında yeni ayırdığımız 5 GB ve 1 GB lık bölümler de boş alan olarak görünür. Öncelikle 1 GB lık kısım seçilir ve alttan "Yeni disk bölümü" butonuna basılır. Ekrana bir pencere açılır. "Megabayt cinsinden bölüm boyutu" kısmına dokunmadan(1 GB takas alanı ayrıldıysa 1024 civarı bir değer olacaktır) "Nasıl kullanılacağı" kısmına gelinir ve oradan "takas alanı" seçilir. Sizin Ubuntu dağıtımı versiyonunuza göre burada "swap" yazıyor da olabilir.  "Ok" butonuna basılır ve tekrar hard disk ekranına dönülür. Yalnız bu kez bir yenilenme olur sayfada ve 1 GB lık kısmın yanında "swap" yazar. Bunun ardından sıra Ubuntu'nun kurulacağı hard disk parçasına belirlemeye gelir. 5 GB lık kısmı zaten bunun için ayırmıştık bu nedenle onu seçip üstteki gibi "Yeni disk bölümü" butonuna basılır. Az önceki takas alanı yaparken çıkan pencerenin aynısı açılacaktır. Burada yine "Megabayt cinsinden bölüm boyutu" kısmına dokunmadan "Nasıl kullanılacağı" kısmına gelinir ve "Ext3 günlüklü dosya sistemi" veya varsa "Ext4 journaling file system" seçilir.(Bu Ubuntu sürümünüze bağlıdır. Ext4 dosya sistemi yeni çıkmıştır ve Ext3'e göre daha hızlı olduğu söylenmektedir. Seçim sizin tabi)

Nasıl kullanılacağı kısmı ayarlandıktan sonra onun altındaki "Bağlama noktası" kısmına gelinir ve elle / yazılır veya listeye basılarak oradan / (back slash)karakteri seçilir. "Ok" butonuyla bu işlem tamamlanıp tekrar hard disk ekranına dönüldüğünde 5 GB lık kısmın yanında bir tik işareti görülür. İşte buraya Ubuntu kurulacaktır. "Forward" denerek ilerlenir.

  1. Adınızı ister ve bilgisayar şifresi falan ister. Bunlar ileride kullanılacaktır. Unutmayacağınız bir şeyler koymanızı tavsiye ederim. Hele şifre her daim lazım olacak.
  2. "Forward" butonuna basıldığında Microsoft Windows XP yazan bir ekran gelir. Burada hiçbir şeyin değiştirmeden devam edilir. İçe aktarma ekranıdır bu. Ama pek kullanılmaz.(Ben hiç kullanmadım)
  3. "Forward" denerek ilerlenir ve kurulum başlar. Bu noktadan kurulum bitimine kadar tek yapmanız gereken beklemektir.
  4. Kurulum bitince "Kurulum tamamlandı" yazar ve sistemi yeniden başlatma isteğini gösterir size. Siz de yeniden başlatırsınız ve artık Ubuntu kullanıma hazırdır.
  5. Yeniden başlatınca Windows başlangıcının aksine GRUB denen Ubuntu'nun kendi başlatma yöneticisinin ekranı gelir. Burada bilgisayarda yüklü olan işletim sistemlerinin listesi vardır
  6. Bu ekranda en üstte yeni kurduğumuz Ubuntu "Other Operating Systems" kısmında da "Microsoft Windows XP" bulunur. Tabi bu en basit haliyle. Kişinin bilgisayarındaki işletim sistemleri daha fazla olabilir. Ona göre seçim yapılır. Ubuntu seçildiğinde kullanıcı adı ve şifre ister. Bunlar kurulumdan önce belirlediğimiz ad ve şifredir. Girildiğinde gnome masaüstü tüm ihtişamıyla karşımıza çıkar.